«باشگاه اجتماعی ارامنهی تهران بهعلت ساختمانسازی و گودبرداری غیراصولی پارکینگ طبقاتی مجتمع جدید علاءالدین فروریخت.»!
به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، شهرام شهریار در وبگاه «سفرنویس» در نوشتهای با عنوان «کلوپ ارامنه مدفون شد و زیر خاک رفت»، دربارهی این رخداد نوشته است: «ساختمان کلوپ ارامنه، اثر رستم وسکانیان، بهعلت ساختمانسازی و گودبرداری غیراصولی پارکینگ طبقاتی مجتمع جدید علاءالدین فروریخت. در نشست زمین، کلیهی آرشیو، اسناد و کتابخانهی کلوپ ارامنه زیر خاک مدفون شد.»
باشگاه ارامنه که در تقاطع خیابانهای نوفللوشاتو و خارک قرار دارد، قدمتی نزدیک به یکصد سال دارد و پیشترها بسیاری از هنرمندان و اهالی فرهنگ و موسیقی و هنر از آن بهعنوان سالنی برای اجرا و عرضهی آثارشان بهره میبردند. این ساختمان روز شنبه، هفتم شهریورماه امسال بهعلت ساختمانسازی در ضلع خاوریِ آن، تَرَک برداشت و بخشهایی از آن فروریخت.
در سالهای پیش از انقلاب، باشگاه ارامنه میزبان برخی خوانندگان بود و افرادی همچون احمد شاملو و نادر نادرپور در سالن «وسکانیان» (به نام معمار طراح ساختمان باشگاه) نشستهای فراوانی داشتند و بسیاری از نقاشان نامدار نیز نمایشگاههای خود را در ساختمان این انجمن برپا میکردند؛ که متأسفانه در فروریزش ساختمان، چند تابلوی نقاشی نفیس هم به زیر آوار رفت.
باشگاه ارامنه در سالهای پس از انقلاب اسلامی بهعنوان سالن جشن ازدواج جامعهی ارمنیان ایران به کار میرفت و بسیاری از مهمانیهای سفارتخانههای فرانسه، ایتالیا و ترکیه نیز در آنجا برگزار میشد. باشگاه ارامنه همچنین لوکیشن بسیاری از فیلمها و سریالهای تلویزیونی همچون سرزمین کهن، شهریار و… بود.
به گفتهی یکی از اعضای هیأتامنای انجمن، تا یک روز پیش از این حادثه، گروهی ۵۰نفره در بخشی از ساختمان در حال برداشت تصاویری برای فیلمی مستند با عنوان «تاریخ شهر تهران» بودند، که اگر این حادثه یک روز زودتر رخ داده بود، احتمال داشت فاجعهای انسانی به جا بگذارد.
این ساختمان را رستم وسکانیان طراحی کرده بود. او معمار، نگارگر و پیکرهسازی از ارمینیانِ ایران بود که در سال ۱۳۳۱ در شهر تبریز به دنیا آمد و از دانشآموختگان ممتاز دانشکدهی هنرهای زیبای دانشگاه تهران و فارغالتحصیل دانشگاه هنرهای زیبای پاریس (بوزار) بود که از سال ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۹ به عنوان دانشیار و مدیر گروه معماری دانشکدهی هنرهای زیبا تهران سرگرم کار و آفرینش هنری بود. از آثار پرآوازهی او، ساختمانهای کودکستان ارامنهی تبریز (سال ۱۳۵۰)، ورزشگاه آرارات تهران (در بازهی سالهای ۱۳۴۹ تا ۱۳۵۴) و مرکز هنری شوشی در قرهباغ (سال ۱۳۸۳) را میتوان نام برد. مرمت قرهکلیسا در چالدران (۱۳۵۵ خورشیدی) و کلیسای سرکیس مقدس در نزدیکی دیر استپانوس مقدس (۱۳۶۴ خورشیدی) نیز نمونههایی دیگر از کارهای ارزشمند او بودند.
مهندس رستم وسکانیان روز بیستم مرداد سال 1392 چشم از این جهان فروبست.
(آگاهیهای بیشتر دربارهی زندگی و کارهای رستم وسکانیان)
پس از اعلام گزارش روز شنبهی یگان حفاظت میراث فرهنگی استان تهران مبنی بر تخریب بخشهایی از ساختمان ارزشمند موسوم به «باشگاه ارامنه»، مدیر کل میراث فرهنگی تهران با ارسال نامهای به شهردار منطقهی 11 تهران، خواستار توقف سریع عملیات در حریم این اثر تاریخی شد.
به گزارش ایسنا، رجبعلی خسروآبادی، مدیر کل میراث فرهنگی استان تهران، با اعلام این که گودبرداری غیراصولی موجب تخریب ساختمان باشگاه ارامنه شده است، در این نامه تأکید کرده: پیگیری حقوقی برای برخورد با عوامل وارد آمدنِ آسیب به این بنای تاریخی و باارزش در دستور کار قرار گرفته است.
وی با اعلام آن که نظارت بر رعایت اصول ساختوساز و گودبرداریهای سطح شهر بر عهدهی شهرداری تهران است، افزوده: اجازه نخواهیم داد هویت تاریخی پایتخت، قربانی ساختوسازها در حریم بناهای تاریخی شود.
خسروآبادی همچنین با بیان این نکته که تا زمان اظهار نظر کارشناسان میراث فرهنگی نمیتوان میزان خسارت و آسیب به باشگاه تاریخی ارامنه تهران را اعلامکرد، به ایسنا گفت: ضوابط حفاظت از میراث فرهنگی در بناهای تاریخی پایتخت بارها از سوی سازمان میراث فرهنگی به شهرداری مناطق شهرداری اعلام شده است.
وی تأکید کرد: کوتاهی و قصور در رعایت اصول ایمنی و استحکامبخشی پروژهی یادشده بر عهدهی ناظران ساختوساز در منطقهی 11 است.
گفتنی است، با پیگیریهای قانونی بخش حقوقی شهرداری در شعبهی سوم دیوان عدالت اداری، این مرجع، رأی صادره از کمیسیون مادهی صد قانون شهرداری را در خصوص تخریب بنای تجاری غیرمجاز ساختهشده در طبقهی هفتم پاساژ اصلی علاءالدین و تغییر کاربریهای غیرمجاز، همچون تبدیل انباریهای تجاری به واحد تجاری را تأیید کرده است؛ ولی هنوز زمان اجرای حکم از سوی شهرداری تهران روشن نیست. محمدباقر قالیباف، شهردار تهران چندی پیش دربارهی پروندهی پاساژ اصلی علاءالدین گفته بود: با هر گونه تخلف غیرمجاز ساختمانی، بهویژه آن دسته از برجها و مجتمعهای اداری و تجاری که نفس شهر را گرفتهاند و حقوق شهروندان و قانون را زیرپا گذاشتهاند، بی اغماض برخورد میکنیم.
اکنون و پس از این آسیب جبرانناپذیر به یک ساختمان ارزشمند تاریخی، باید دید این «برخورد بی اغماض» شهردار تهران چهگونه خواهد بود.
برگرفته از : وبگاه سفرنویس و خبرگزاری مهر و خبرگزاری دانشجویان ایران (1) و خبرگزاری دانشجویان ایران (2)