■ «خشکیدگی سرزمین» ایران‌مان را تهدید می‌کند ... بخش محیط زیست

در «تشتریشت» (بخشی از کتاب اوستا) در وصف ستاره‌ی «تشتر» چنین آمده است: «ستاره‌ی شکوهمند و درخشان، افشاننده‌ی پرتوهای سپید و درخشان، درمانگر بلندبالای تیزپرواز، بخشنده‌ی خانه‌ی آرام و خانه‌ی خوش، افشاننده‌ی فروغ بی‌آلایش، دربردارنده‌ی تخمه‌ی آب‌ها».

پیداست که چالش بزرگ کم‌آبی که از هزاره‌ها پیش مردم این سرزمین با آن دست‌به‌گریبان بوده‌اند، ذهن انسانِ ایرانی را درگیر کرده و چنین اسطوره‌ی پرکششی را پدید آورده است. آداب این جشن مانند پاشیدن آب بر سر و روی یکدیگر یا فال گرفتن با کوزه‌ای پر از آبِ پاک نیز در واقع نوعی درخواستِ بارش باران و فزونی یافتن آب بوده است. درعین‌حال، آب که زندگی‌بخشِ خاک و گیاه و جانوران و انسان است، از کوهستان سرچشمه می‌گیرد و از همین رو، کوه‌ در جشن تیرگان جایگاهی فرازمند یافته، چنان که اسطوره‌ی پرشور آرش کمان‌گیر هم با روز تیرگان پیوند دارد. بر پایه‌ی آنچه در تاریخ گردیزی آمده است «تیرگان، سیزدهم ماه تیر... است. و این آن روز بود که آرش تیر انداخت اندر آن وقت که میان منوچهر و افراسیاب صلح افتاد. و منوچهر را گفت: هرجا که تیر تو برسد، از آنِ تو باشد. پس آرش تیر بینداخت از کوه رویان، و آن تیر اندر کوهی افتاد میان فرغانه و طخارستان. و آن تیر، روز دیگر بدین کوه رسید.» («گاه‌شماری و جشن‌های ایران باستان»، هاشم رضی، انتشارات بهجت، 1380، ص659)

چند سالی است که بحران آب، در ایران و بخش‌های بزرگی از سیاره‌ی زمین، شدت گرفته و بیم آن می‌رود که به یک فاجعه‌ی بزرگ محیط زیستی و اجتماعی بدل شود. گروهی از دغدغه‌مندانِ محیط زیست ایران، یک کارزار (campaign) با نام «کارزار گل» راه انداخته‌اند و امیدوارند که بتوانند از این راه توجه مردم را به موضوع «خشکیدگی سرزمین» که ایران‌مان را تهدید می‌کند، جلب کنند. یکی از شعارهای این کارزار این است که «گُلِ شاخه‌بریده نخریم یا بسیار کم بخریم!»، زیرا برای تولید گل آب زیادی مصرف می‌شود و این کالا چیزی ضروری برای زندگی نیست؛ و به‌ویژه اهدای دسته‌گل‌های بزرگ کاری است مسرفانه. آشکار است که پرورش گل، بخش بسیار کوچکی از کل کار باغبانی و کشاورزی ایران را تشکیل می‌دهد و سهم چندانی در مصرف آب ندارد، اما چون مصرف نکردنِ آن آسیبی به زندگی نمی‌زند، می‌تواند آغاز خوبی باشد برای تمرینِ مصرف نکردنِ دیگر کالاهای آب‌بر، و همچنین بهانه‌ای برای گفت‌وگو درباره‌ی مسأله‌ی کم‌آبی.

جشن تیرگان و برنامه‌هایی را که به مناسبت آن برگزار می‌شوند، فرصتی بدانیم برای طرح موضوعی که هسته‌ی اصلی کارزار گل است (کم‌آبیِ رو به تشدید) و از این رهگذر، خود و دیگران را درگیر چاره‌اندیشی‌های بایسته کنیم.

به کارزار گل بپیوندیم! آب را برای هر محصولی مصرف نکنیم! در باز کردنِ شیر آب، خویشتن‌دار و خوددار باشیم!

برگرفته از : khabaronline.ir
آماده‌سازی و ویرایش : گروه رسانه‌ای دیرین

همچنین، پیشنهاد می‌کنیم بنگرید به :
ـ جشن تیرگان، نبرد تشتر و اپوش در آسمان ایران‌زمین
ـ بحران کم‌آبی در تهران و کلان‌شهرها جدی‌تر است (کاریکاتور + یک یادداشت)
ـ بحران کمبود آب (داده‌نگاره یا اینفوگراف)
ـ آخرین وضعیت خشک‌سالی و منابع آب
ـ بحران آب را جدی بگیریم