■ این دانشجوی تاریخ، تهران را هفت‌هزارساله کرد بخش عمومی

حفاری‌های اداره‌ی فاضلاب تهران با تمام فراز و نشیب‌هایش این بار با گذر از لایه‌های تاریخی شهر، باستان‌شناسان را به کشفی جالب رهنمون کرد؛ کاوشی که با نگاه ژرفِ یک دانشجوی باستان‌شناسی و دیدن یک پی سنگی، تکه‌های سفال، چند جوش کوره، استخوان‌های شکسته، شیشه و... از میدان محمدیه آغاز شد و سرانجام به یافتن اسکلتی هفت‌هزارساله در خیابان مولوی انجامید.

مهسا وهابی، دانشجوی کارشناسی ارشد رشته‌ی باستان‌شناسی که نخستین بار به‌طور اتفاقی موفق به دیدن اشیای تاریخی در حفاری‌های اداره‌ فاضلاب در میدان محمدیه شد، از این که توجه وی به آثار تاریخی پنهان‌شده در لایه‌های خاکی در این منطقه در نهایت از سوی گروه باستان‌شناسانِ باسابقه به کشفی بسیار بزرگ و مهم انجامید، خرسند است.

وهابی می‌گوید: «در آغاز فقط تکه‌های شکسته‌ی سفال نظرم را جلب کرد؛ اما بعد با حجم وسیعی از آثار تاریخی روبه‌رو شدم.» او با اشاره به این که در کارگزاری بیمه کار می‌کند، افزود: «یک روز برای انجام مأموریت کاری به‌طور اتفاقی از میدان محمدیه می‌گذشتم، که نشانه‌هایی از سفال و اشیای تاریخی درحفاری‌های اداره‌ی فاضلاب در این منطقه نظرم را به خود جلب کرد. با ذهنیتی که در گذشته در خصوص تداخل طرح‌های عمرانی در محوطه‌های باستانی در منطقه‌ی شمال‌غرب تهران داشتم، به منطقه نزدیک شدم و با جست‌وجویی بسیار مختصر درمیان حفاری‌های فاضلاب، توانستم تکه‌های سفال، استخوان‌های شکسته، دپوی عظیمی از آجر و تکه‌های شیشه و... را بیابم.»

وهابی که به عضویت گروه باستان‌شناسی بررسی‌کننده‌ی این منطقه نیز درآمده است، با قدردانی از همکاری پیمانکار طرح با وی، گفت: «بعد از صحبت با کارگران موفق شدم با پیمانکار طرح ارتباط بگیرم و از او بخواهم که ادامه‌ی روند کار را با احتیاط بیش‌تری انجام دهد تا بتوانم مسئولان میراث فرهنگی را در جریان امر قرار دهم.»

او با اشاره به دریافت مجوز حفاری از این منطقه، تصریح کرد: «در این زمان با همکاری عده‌ای از دانشجویان باستان‌شناسی دانشگاه تهران توانستیم حجم بالایی از این اشیا را از دل خاک بیرون بیاوریم و به‌صورت امانت در یکی از کارگزاری‌های بیمه نگه‌داری کنیم. بعد از آن که یگان حفاظت و بافت تاریخی در منطقه حضور پیدا کرد، همه‌ی اشیا صورت‌جلسه و در انبار مغازه‌ی یکی از کسبه به امانت سپرده شدند.»

این کارشناس باستان‌شناسی با اشاره به تشکیل گروه باستان‌شناسی و کاوش افزود: پس از کارشناسی‌های گسترده روی مناطق مختلف، اسکلت مربوط به هزاره‌ی پنجم پیش از میلاد در حفاری‌های خیابان مولوی کشف شد، که در بالای سر آن نیز یک ظرف سفالی مربوط به همان دوران قرار داشت.»

او افزود: «هم‌اکنون با توجه به مسیر لوله‌گذاری فاضلاب و تجربه‌ی باستان‌شناسان از موارد مشابه، کار گروه باستان‌شناسی همچنان ادامه دارد.»

این کارشناس باستان‌شناسی با اشاره به سختی کار در روزهای آغزین که هنوز مجوز کاوش صادر نشده بود، گفت: «با وجود نبود امکانات، با گروه خودجوشی از دانشجویان تلاش کردیم تمام اشیای باارزش را جمع‌آوری و پاک‌سازی کنیم.»

وهابی افزود: «شاید اگر من این تکه‌های سفال را نمی‌دیدم، شخص دیگری آن‌ها را پیدا می‌کرد. شاید هم اصلاً پیدا نمی‌شدند؛ ولی من این را به فال نیک می‌گیرم که پی‌گیری‌ام نقطه‌ی آغاز این کشف بزرگ بوده است.»

محمداسماعیل اسماعیلی جلودار، سرپرست گروه باستان‌شناسی یک‌شنبه‌ی پیش اعلام کرده بود که کاوش‌های باستان‌شناسی در حفاری‌های فاضلاب خیابان مولوی تهران، به شناسایی اسکلتی متعلق به هزاره‌ی پنجم پیش از میلاد انجامیده است.
اسماعیلی جلودار افزوده بود که تا کنون قدیمی‌ترین بقایای باستانی شناسایی‌شده در شهر تهران به تپه‌های قیطریه و نزدیک به سه‌هزار سال پیش اختصاص داشت.
البته این نتیجه‌گیریِ آقای اسماعیلی جلودار، منتقدانی هم دارد، که یک نمونه‌اش را می‌توانید در این نشانی بخوانید: www.chn.ir

برگرفته از : www.mehrnews.com و http://fararu.com
ویرایش و آماده‌سازی : گروه رسانه‌ای دیرین