■ با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.علیاکبر قاضیزاده با پیشینهی چندینساله در پهنهی رسانه و روزنامهنگاری، تصریح میکند که حقوق مسئولان و آنچه از اموال عمومی به آنها میرسد، حریم خصوصی نیست و خبرنگار حق دارد در آنها تفحص کند و البته این آزادی بستگی به جایی دارد که خبرنگار در آن مشغول به کار است.
در پی افشاگری خبرنگار خوزستانی دربارهی استخدامهای غیرقانونی در وزارت نفت و شکایت این وزارتخانه از خبرنگار یادشده و موارد مشابهی که در این سالها شاهدش بودهایم، ایسنا با چند تن از استادان روزنامهنگاری و ارتباطات گفتوگو کرده است و از آنها خواسته تا بار دیگر برای خبرنگاران شرح وظیفه کنند و توضیح دهند که آیا از منظر قانون و دانش روزنامهنگاری، افشاگریهایی از این دست حق و وظیفهی خبرنگار است یا چیزی فراتر از آن؟ علیاکبر قاضیزاده ـ روزنامهنگار پیشکسوت ـ یکی از استادان باسابقهی روزنامهنگاری است که دربارهی این موضوع با او گفتوگو کردهایم. او در پاسخ به این پرسش که «آیا چنین افشاگریهایی اساساً جزو وظایف حرفهای خبرنگار به شمار میرود و در کل مرز میان پیگیری و طرح مطالبات مردمی و ورود به حریم خصوصی کجاست؟»، به ایسنا گفت: بستگی دارد که آن خبرنگار کجای دنیا باشد؛ در اتیوپی باشد، در مصر باشد، در فرانسه باشد یا در کشوری مثل استرالیا؛ هر کدام از این کشورها قوانین داخلیشان با هم فرق میکند. نوع حکومتها و نوع دیدشان به آگاهیرسانی هم متفاوت است.
قاضیزاده تأکید کرد که «در یک جامعهی آزاد، خبرنگار مختار است و اصلاً وظیفه دارد که در این موضوعات دخالت و تحقیق و اطلاعرسانی کند. منتها این حق و وظیفه، بستگی به جایی دارد که خبرنگار در آن کار میکند.» قاضی زاده با بیان این که خبرنگار باید آزاد باشد که تفحص و جستوجو کند، سخنانش را چنین ادامه داد: خبرنگار حق دارد و وظیفه دارد. قانون اساسی ما بهصراحت این حق را به روزنامهنگارها داده، ولی این که در اجرا به چه شکلی درمیآید، متاسفانه ما با دستیابی به این موقعیت بسیار فاصله داریم. او خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم جامعهی سالم و پیشرفتهای داشته باشیم، جامعهای داشته باشیم که مردم آگاه باشند، باید تحمل مسئولان کمی بالاتر از آن چیزی باشد که اکنون هست؛ یعنی به قیمت تحمل آقایان، روزنامهنگارها این حق را داشته باشند که به مردم اطلاع دهند. من بارها عنوان کردهام که در یک جامعهی شفاف، امکان امنیت بیشتر است، امکان رشد بیشتر است و امکان اختلاس و سوءاستفاده از موقعیت، خیلی کم است.
این استاد ارتباطات تصریح کرد: خانم یا آقای خبرنگار باید این حق را داشته باشد که ببیند برای مثال چرا فلانی از خیابانی در کارون در جنوب تهران، از یک پنتهاوس در الهیه سر درآورده است. حق دارد برود ببیند چه اتفاقی افتاده و چه گنجی ایشان پیدا کرده است و از کجا توانسته طلا استخراج کند! این امکانات در جامعهی ما نیست. در برخی کشورها خبرنگارها به محض این که چنین پدیدهای را میبینند، به محض این که وزیر یا مدیرعاملی را میبینند که یکباره وضعش توپ میشود، حق دارند بروند دنبال کنند و اطلاعرسانی کنند؛ برای این که بیشتر از مردم، مسئولان بدانند درون دستگاه دولتشان چه میگذرد.
قاضیزاده با تأکید بر این که دستمزد فلان وزیر، معاون وزیر و مدیرکل، حریم خصوصی نیست، گفت: وزیر، پول منابع مردم را مصرف میکند؛ کدام حریم خصوصی؟ حریم خصوصی برای خانه و خانواده است. حقوقی که یک آقا به عنوان مسئول میگیرد، اموال عمومی است. گاهی من ملک خودم را میفروشم و معامله میکنم که مال خصوصی من است؛ اما اینجا پای دارایی ملی در میان است. به قولی، بیتالمال در اینجا مطرح است. او دربارهی حریم خصوصی و بیارتباط بودن آن با حقوق مسئولان توضیح داد: بارها در دنیا پیش آمده که وزیری یا معاون وزیری و یا مدیر کلی را محاکمه کردهاند که چرا از ماشینی که برای دولت بوده، برای رساندن برای مثال مادرزنت استفاده کردی؟ این دیگر حریم شخصی نیست. ماشین برای دولت است و فقط باید برای کارهای در خدمت مردم استفاده شود. وقتی از آن استفادهی شخصی میکنید، دیگر حریم خصوصی نیست. حریم خصوصی این است که مسئولی با همسرش سوار ماشین است و یکی بیاید از آنها عکس بگیرد، تازه به شرطی که ماشین خودش باشد. این که فلان شخص چقدر حقوق از منابع ملی میگیرد، حریم خصوصی نیست، حریم عمومی است.
قاضیزاده در پایان با اشاره به فضای مجازی و دسترسی آزاد به اطلاعات در این فضا، افزود: دلم خنک میشود وقتی میبینم فضای مجازی الان امکانی به وجود آورده که نمیتوانند مثل من و شما دستوپایش را ببندند. در این فضا خیلی کارها میتوان کرد که در مطبوعات و رسانهها نمیتوان انجام داد. خیلی نمیتوانند جلوی این را بگیرند، اما همچنان امکان دسترسی خبرنگاران به اطلاعات، خیلی خیلی مختصر است.■ با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.■ برگرفته از: خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)
|
|